W dniu 8 stycznia 2021 r. opublikowany został projekt ustawy o zmianie ustawy Kodeks postępowania w sprawach o wykroczenia. W projekcie tym usunięto możliwość odmowy przyjęcia mandatu karnego. Policjant będzie mógł nałożyć na domniemanego sprawcę wykroczenia mandat karny, a ukarany nie będzie mógł odmówić jego przyjęcia.
Ukarany mandatem będzie mógł w terminie 7 dni złożyć odwołanie do sądu rejonowego. W odwołaniu tym jednak będzie musiał przedstawić wszystkie znane mu dowody swojej niewinności.
Zmiana jest w tym zakresie bardzo istotna, bowiem w aktualnym stanie prawnym istnieje prawo do odmowy przyjęcia mandatu. Wówczas policja kieruje wniosek o ukaranie do sądu, przed którym dochodzi do wszczęcia postępowania w sprawie o wykroczenie.
Przy omawianej nowelizacji istotnym jest, że złożenie odwołania od mandatu karnego nie będzie wstrzymywać jego wykonalności, co oznacza, że po 7 dniach od wystawienia mandatu, może on zostać wyegzekwowany od ukaranego, np. poprzez zajęcie kwoty z rachunku bankowego. Sąd ma jednak prawo do wstrzymania wykonalności mandatu, o co trzeba będzie wnioskować.
Proponowane rozwiązanie prawne jest w mojej ocenie pogwałceniem naczelnej zasady procesu karnego, to jest domniemania niewinności. Zasadą bowiem jest, że to na oskarżycielu spoczywa ciężar udowodnienia sprawstwa i winy obwinionego. W projektowanym założeniu ma być jednak odwrotnie, to ukarany mandatem będzie musiał udowodnić swoją niewinność.
| Postępowanie mandatowe | Obecny stan prawny | Projekt ustawy z 08.01.2021 r. |
| Prawo do odmowy przyjęcia mandatu | TAK | NIE |
| Domniemanie niewinności w przypadku postępowania sądowego | TAK | NIE |
| Natychmiastowa wykonalność | NIE (w przypadku odmowy przyjęcia mandatu) | TAK |
Pozostaje śledzić bacznie losy tego projektu podczas prac w sejmie. Uchwalenie projektu z całą pewnością doprowadzi do istotnego ograniczenia ochrony prawnej jednostki.
Zapraszam do kontaktu, Adwokat Dawid Rasiński, nr tel.: 662 002 672, adres email: d.rasinski@krpartners.pl, kontakt@obronca24.pl
